Nagkaroon ng sagot ang tanong niya pagkalipas ng tatlong araw. Naglalanggas siya ng kanyang sugat nang kumahol ang aso nilang si Bantay.
“Tao po. Tao po,” ang narinig niyang tawag.
Itinigil niya ang ginagawa. Nagtapi siya ng tuwalya at dumungaw sa bintana.
Hindi niya inaasahan ang kanyang nabungaran. Sa kabila ng pagkagulat, may nadama siyang tuwa pagkakita sa bisitang nakatayo sa kanilang bakuran.
Si Miguelito. Kasama ang isang katulong sa malaking bahay.
Kaagad itong napangiti pagkakita sa kanya. Nataranta siya dahil sa kanyang ayos. Hindi niya alam ang gagawin, kung paano ito patutuluyin at haharapin gayong nais niya sanang itago ang kanyang kalagayan.
Dali-dali siyang nagsuot ng salawal at napangiwi nang aksidenteng masagi ang kanyang ari. Ingat na ingat siyang naglakad palabas ng bahay.
Hinagod siya ng tingin ni Miguelito habang papalapit siya rito, may ngiti pa rin sa mga labi. Hindi niya alam kung natutuwa ito o natatawa sa kanya.
“Halika, tuloy ka,” ang kanyang sabi.
Tumuloy si Miguelito. Nagpaiwan sa bakuran ang kasama.
Pagkapasok sa loob ay naupo ito sa bangko, nakatingin pa rin sa kanya.
“Nagpatuli ka raw?” ang tanong.
Nakadama ng tila pagkapahiya si Alberto. “Sino’ng maysabi?”
“Ang Nanay mo.”
Sa loob-loob niya, naku, ang Nanay talaga, napaka-tsismosa.
“Dalawang araw na kasi kitang hindi nakikita,” ang sabi pa ni Miguelito. “Kaya kanina, itinanong kita sa Nanay mo. Yung nga ang sabi niya. Naisipan kong bisitahin ka kaya nagpasama ako sa katulong. Kumusta ka na?”
“Heto, nagpapagaling.”
“Akala ko, nagtampo ka na dahil sa mga panunukso sa’yo ni Leandro.”
“Hindi. Wala ‘yun.”
“Akala ko rin, umiiwas ka dahil sa nakita mong ginagawa namin sa tabing ilog.”
“Hindi. Karaniwan na ‘yun.”
“Bakit? Ginagawa mo rin ba ‘yun?”
Natigilan siya sa tanong na iyon. Hindi makasagot.
“Ngayong tuli ka na, may mararamdaman kang kakaiba,” ang patuloy ni Miguelito. “Maaaring hindi pa ngayon dahil may sugat ka pa. Pero paggaling mo, makikita mo.”
“Ano’ng ibig mong sabihin?” ang tanong niya.
“Magiging mas sensitibo ‘yang ari mo. Huwag lang masagi, titigasan ka na.”
Hindi siya sumagot dahil ngayon pa lang, kahit masakit pa ito, parang ang bilis nitong makiliti.
“At saka, makikita mo, mabilis kang tatangkad at magkakalaman ang katawan mo.”
“Ganyan ba ang naging epekto sa’yo nang magpatuli ka?”
“Oo. Parang naging mabilis ang pagbibinata ko.”
“Saan ka ba nagpatuli?”
“Sa doktor. Sa Maynila.”
“Masakit ba?”
“Hindi. Kasi may anaesthesia.”
“Ako, naluha ako sa sobrang sakit. Pero hindi ako umiyak.”
“Bakit ba kasi bigla mong naisipang magpatuli?”
“Gusto ko na rin kasing magbinata. At saka nainggit ako sa inyo ni Leandro nang makita kong tuli na kayo. At saka gusto kong lumaki na rin ang katawan ko.”
Napangiti si Miguelito. “Sa palagay ko hindi ka na tutuksuhin ngayon ni Leandro dahil sa naging tapang mo sa pagpapatuli. Hindi niya kaya ‘yung ginawa mo. Sa doktor din kasi siya nagpatuli.”
Nagbiro si Alberto. “Baka siya ngayon ang tawagin kong bakla.”
Tumingin sa kanya si Miguelito, seryoso. “Bakit, sa tingin mo ba, bakla si Leandro?”
Hindi siya kaagad nakasagot. “Ewan ko. Bakit mo naitanong ‘yan?”
“Hindi ko rin alam. Para kasing ang dami-dami niya sa aking itinuturo. At parang lagi siyang nakatingin sa ari ko. At sa tabing-ilog, hinawakan niya ako.”
“Matagal mo na ba siyang kaibigan?”
“Oo. Pero ngayon ko lang siya kinakitaan ng ganyan.”
“Baka naman likas lang talaga siyang pilyo.”
Nagkibit-balikat na lamang si Miguelito. Maya-maya ay tumayo na ito. “Sige, aalis na ako. Binisita lang kita para tingnan kung ayos ka. Kelan ka uli pupunta sa malaking bahay?”
“Hindi ko pa alam. Pagkalipas siguro ng dalawang linggo. Kapag magaling na ako.”
“Ang tagal pa nun.”
“Oo nga eh.”
“Huwag kang mag-alala, bibisitahin na lang uli kita.”
Natuwa siya sa kanyang narinig. “Sige. Kelan?”
“Bukas. Ngayong alam ko na itong sa inyo, kahit anong oras pwede kitang puntahan. Hindi ko na kailangang magpasama.”
Napangiti na lamang siya at hindi na sumagot pa.
Malayo na si Miguelito, tinatanaw niya pa rin ito. Umalis lang siya sa tabing-bintana nang mawala na ito sa paningin niya.
At nang ipinagpatuloy niya ang paglalanggas ng kanyang sugat, hirap na hirap siya dahil hindi niya mapigil ang kanyang paninigas.
Kinabukasan, maaga pa lang ay hindi na siya mapakali sa inaasahang muling pagdating ni Miguelito. Iniisip niya na ang mga bagay na maaari nilang gawin. Kahit iika-ika pa, maaari niya naman itong dalhin sa likod-bahay nila upang ipakita ang mga alaga nilang hayop. O kaya ay lakarin nila ang konting distansya patungo sa may sapa upang mamingwit ng isda. Maaari siyang magluto ng tanghalian at yayain itong doon na kumain.
Excited siyang naghintay. Subalit humapon na, ni anino ni Miguelito ay hindi nagpakita. Hanggang sa gumabi na. Nalungkot siya subalit hindi nawalan ng pag-asa. Inisip niya na baka bukas na lamang ito pupunta. At alam niya, muli siyang maghihintay.
Matamlay ang kanyang ina nang dumating mula sa malaking bahay. Kaagad itong naupo na parang pagod na pagod.
Kahit may pag-aalala, minabuti niyang hayaan na muna itong makapagpahinga. Naghain siya ng hapunan sa mesa.
“Kain na po tayo, Nay,” ang kanyang yaya.
Umiling ang kanyang ina. “Maya-maya na, hintayin na natin ang Tatay mo.”
Nilapitan niya ang kanyang ina. Nakasandal ito sa dingding at nakapikit.
“May dinaramdam po ba kayo, Nay?”
Dumilat ang kanyang ina at tumingin sa kanya. Nakita niya ang pagkabagabag nito sa mga mata. Muli itong umiling. “Wala. Wala. May kaguluhan lang na nangyari sa malaking bahay kanina.”
“Ho?” ang parang nagulat niyang sabi. “Bakit, Nay, ano’ng nangyari?”
Bumuntonghininga muna si Aling Rosa. Subalit bago pa nito nagawang sumagot, narinig na nila ang pagtawag ni Mang Berting mula sa bakuran.
“Alberto, tulungan mo nga ako rito sa mga dala ko.”
Mabilis na lumabas ng bahay si Alberto at sinalubong ang ama. May dala itong mga bayong ng gulay at prutas. Kaagad niya itong kinuha at ipinasok sa kusina.
Sa hapag dumiretso si Mang Berting. Tumayo naman si Aling Rosa at dumulog na rin. Gayundin ang ginawa ni Alberto.
Nagsimula silang kumain. At sa kanilang paghaharap-harap, hindi napigilan ni Alberto na ipagpatuloy ang pag-uusisa sa ina.
“Nay, ‘yung sinasabi n’yong nangyari sa malaking bahay…”
“Bakit, ano’ng nangyari?” ang tanong ni Mang Berting, magkahalo ang kuryusidad at pagtataka sa mukha.
“Nagkagulo kanina sa malaking bahay,” ang sagot ni Aling Rosa. “Isinugod sa ospital sa bayan ang isa sa mga bata.”
Parang tinambol ang dibdib ni Alberto sa narinig. Si Miguelito ang kaagad niyang naisip.
Sunud-sunod ang kanyang naging pagtatanong. “Sinong bata, Nay? Ano’ng nangyari? Bakit isinugod sa ospital? Nay, sagutin n’yo ako, sinong bata?”
Para siyang hindi makahinga sa labis na kaba at pangamba.
(Itutuloy)
Part 7
Saturday, April 30, 2011
Thursday, April 28, 2011
Plantation Resort 5
Nakasandal sina Miguelito at Leandro sa malaking bato, nakapikit ang mga mata at nakaawang ang mga labi habang nilalaro ang mga sarili.
Urong-sulong ang mga kamay, lulubog-lilitaw ang sakal-sakal na mga ari.
At sa bawat pagsungaw ng mga iyon, napagtanto niyang wala na itong mga lambi.
Hindi niya napigilang panoorin ang dalawa. At sa kabila ng pag-iwas na makagambala, naramdaman ng mga ito na naroroon siya at halos sabay na napadilat.
Pagkakita sa kanya, huminto si Leandro na parang walang anuman at ni hindi nagtakip ng sarili. Samantalang si Miguelito ay nataranta sa pagkukubli, hiyang-hiya sa pagkakahuli.
“Ano’ng ginagawa n’yo?” ang tanong ni Alberto, hindi pa rin naiibsan ang pagkagulat.
“Tinuturuan ko si Miguelito na magpaligaya ng sarili,” ang sagot ni Leandro na nakabuyangyang pa rin. Hindi niya naiwasang sulyapan ang sukat nitong hindi pangkaraniwan.
“Halika, sumali ka sa amin,” ang yaya pa.
“Ayoko,” ang kaagad niyang sagot sabay tingin kay Miguelito na hindi tumitinag sa pagkakatayo.
“Ayaw mo e tigas na tigas ka,” ang sabi ni Leandro.
Napatingin siya sa ibabang bahagi ng kanyang katawan. At saka lang niya namalayan na nakaalsa ang shorts niya, may nakatirik sa loob.
Nilapitan siya ni Leandro at walang sabi-sabing hinubuan siya. Dahil de-garter lang ang shorts niya, walang kahirap-hirap na nailabas nito ang ari niya.
Sa kabila ng pagkabigla, nagawa niya pa ring ihambing iyon sa ari ni Leandro. Hindi siya magpapatalo sa laki nito.
“Malaki ka nga pero supot ka pa,” ang puna ni Leandro. “At saka bakit tigas na tigas ka?”
Hindi niya alam ang isasagot.
“Nalibugan ka ba sa amin?” ang sabi pa. “Siguro bakla ka.”
Kakatwa para sa kanya ang mga sinasabing iyon ni Leandro. Gayundin ang nararamdaman niya at ang hindi mapigil na reaksyon ng katawan niya.
“Bakla. Bakla,” ang panunukso nito sa kanya.
Dali-dali niyang isinuot ang shorts niya. “Hindi ako bakla,” ang sagot niya. Muli, napasulyap siya kay Miguelito na tila nagpapasaklolo.
“Bakla. Bakla,” ang patuloy ni Leandro.
“Leandro,” ang saway ni Miguelito. “Huwag mo siyang tuksuhin.”
“Bakit hindi? E panay ang tingin niya sa ari ko.”
“Hindi. Hindi,” ang tanggi ni Alberto.
“Baka tinitingnan niya lang ang pagkakaiba. Tuli ka na kasi at siya, hindi pa,” ang pagtatanggol sa kanya ni Miguelito.
“E bakit tigas na tigas siya?”
“E ikaw rin naman, tigas na tigas,” ang rason ni Miguelito. “Ibig bang sabihin, bakla ka rin?”
Natigilan si Leandro. Itinago ang ari sa shorts at hindi na nagsalita pa.
Sinamantala ni Alberto ang pagkakataon upang ilihis ang usapan. “Kanina pa kayo hinahanap nina Doña Anastasia. Kakain na.” Tumalikod na siya at nagpatiunang lumakad.
Naramdaman niya ang pagsunod ng dalawa pero hindi na siya lumingon pa. Lipos pa rin siya ng pagkabagabag dahil sa kanyang nakita at sa naging panunukso ni Leandro sa kanya. Ayaw niyang ipahalata na apektado siya.
Nang malapit na sila sa bahaging kinaroroonan ng kanilang mga kasama, kaagad na tumalon sa ilog si Alberto at mabilis na lumangoy patawid. Masarap sa pakiramdam ang malamig na tubig na tila umapula sa kanyang pag-iinit.
Naging tahimik na siya sa kabuuan ng picnic. Pasulyap-sulyap sa kanya si Miguelito na parang may gustong sabihin subalit hindi niya ito pansin.
Buong maghapon siyang naging abala sa pag-iisip at pagsasala ng kanyang damdamin.
Nang gabing iyon, hinintay niya ang pagdating ng kanyang ama galing sa bukid.
“Tay,” ang sabi niya pagkaraang magmano. “Gusto ko na pong magpatuli.”
Tiningnan lang siya ni Mang Berting pero hindi sinagot. Tuluy-tuloy itong naupo sa hapag at kumain.
Nang nakahiga na siya, nakaramdam siya ng pagkabalisa. Sa kanyang pagkakapikit, muling lumarawan sa kanyang isip ang eksena sa batuhan. Sina Miguelito at Leandro… pinaliligaya ang mga sarili. Ang ari ni Miguelito… ang ari ni Leandro… naglalabas-masok sa pagkakabalot ng mga palad. Ang kakaibang anyo ng mga ito… ang hugis… ang sukat. Ang init na hatid niyon sa kanyang pakiramdam... ang kanyang paninigas.
Inapuhap niya ang sarili sa ilalim ng kumot. Atubili pa siya noong una na gayahin ang ginagawa nina Miguelito at Leandro. Subalit pagkaraan ng ilang taas-baba, idinuyan na siya ng kakaibang sarap. May gumapang na kiliti mula sa kanyang mga singit… patungo sa kanyang mga hita… sa kanyang mga binti… umabot at nanatili sa kanyang mga talampakan. Hanggang sa siya ay para nang maiihi at hindi niya iyon napigilan.
Ang brief na bigay ni Miguelito ang kanyang ipinamunas.
Kinabukasan, katulad ng dati, maaga siyang ginising. Subalit hindi ng kanyang ina kundi ng kanyang ama.
“Magbihis ka na,” ang sabi. “Aalis tayo.”
Naalimpungatan man, kaagad siyang sumunod.
At nang nasa labas na sila ng bahay, saka siya nagtanong.
“Tay, saan po tayo pupunta?”
Mabibilis ang mga hakbang ni Mang Berting, humahabol siya sa likuran nito. Sa silangan, nagsisimula nang pumutok ang araw.
“Hindi ba gusto mo nang magpatuli?” ang sagot ng ama.
Nabigla siya. “Ngayon na, Tay?” ang kanyang tanong habang patuloy sa paglalakad.
“Magtutuli ngayon sa tabing-ilog si Ingkong Jose. Doon tayo pupunta.”
Hindi na siya umimik. Pilit na lamang pinaglabanan ang pamumuo ng takot at kaba.
Malayo-layo rin ang kanilang nilakad bago nila sinapit ang tabing ilog na kung saan magaganap ang tulian. Maliwanag na ang sikat ng araw at habang paparating sila, nakita niyang nagkakatipon-tipon na ang mga batang lalaki kasama ang kanilang mga ama.
Sa lilim ng isang mayabong na puno, naroroon si Ingkong Jose at bigla siyang nanlamig nang makita niya itong naghahasa ng machete.
Maya-maya pa, pinapila na ang mga bata. Nakita niya na ilan sa mga makakasabay niya ay mga kaeskuwela niya. Pinanguya sila ng dahon ng bayabas habang naghihintay. Malamig ang simoy ng hangin subalit siya ay nagpapawis.
Matatapang ang mga batang nauna sa kanya. Wala ni isa mang umiyak. Iniwasan niyang manood upang huwag nang madagdagan ang kanyang takot.
At nang pagkakataon niya na, naging masasal ang kaba sa dibdib niya. Hinubo niya ang kanyang salawal at umupo siya nang paharap kay Ingkong Jose. Napapikit na lamang siya at nagpaubaya.
Hinawakan ni Ingkong Jose ang ari niya, hinila ang lambi at ipinatong sa sangkalang kahoy. Naramdaman niya ang pagpupuwesto ng matalim na machete.
Sabay sa malakas na pukpok, sumirit ang matinding kirot sa kanyang katawan. Pinigil niya ang mapasigaw.
“Luwa. Luwa,” ang utos ni Ingkong Jose pagkaraan.
Dumilat siya at iniluwa ang nginuyang dahon ng bayabas sa palad ng matanda. Kaagad iyong ibinudbod sa kanyang duguang ari. Maluha-luha siya habang nakatingin.
Sinulyapan niya ang kanyang ama at nakita niya itong nakangiti na para bang may pagmamalaki sa pinagdaanan niya.
At pagkatapos niyon, pinatalon na siya sa ilog.
Mahapdi man ang kanyang sugat, nakaramdaman siya ng pananagumpay dahil nalagpasan niya na ang ritwal ng pagiging isang binata.
Subalit sa kanyang isip, tila umaalingawngaw pa rin ang tukso ni Leandro.
Bakla. Bakla.
At hindi niya alam kung bakit sa kabila ng tiniis niyang sakit upang mapasinungalingan iyon, nababagabag pa rin siya at naguguluhan.
Umuwi siyang iika-ika. Hindi niya na dinatnan si Aling Rosa sa kubo nila.
Nahiga na lamang siya at pilit binalewala ang kirot na nadarama.
At saka niya naisip na parang hindi tama ang naging panahon ng kanyang pagpapatuli.
Kung kailan naririto si Miguelito na kaytagal niyang hinintay ang pagbabalik.
Dalawang linggo rin siyang magpapagaling. At mawawala.
Mami-miss niya si Miguelito.
Mami-miss din kaya siya nito?
(Itutuloy)
Part 6
Urong-sulong ang mga kamay, lulubog-lilitaw ang sakal-sakal na mga ari.
At sa bawat pagsungaw ng mga iyon, napagtanto niyang wala na itong mga lambi.
Hindi niya napigilang panoorin ang dalawa. At sa kabila ng pag-iwas na makagambala, naramdaman ng mga ito na naroroon siya at halos sabay na napadilat.
Pagkakita sa kanya, huminto si Leandro na parang walang anuman at ni hindi nagtakip ng sarili. Samantalang si Miguelito ay nataranta sa pagkukubli, hiyang-hiya sa pagkakahuli.
“Ano’ng ginagawa n’yo?” ang tanong ni Alberto, hindi pa rin naiibsan ang pagkagulat.
“Tinuturuan ko si Miguelito na magpaligaya ng sarili,” ang sagot ni Leandro na nakabuyangyang pa rin. Hindi niya naiwasang sulyapan ang sukat nitong hindi pangkaraniwan.
“Halika, sumali ka sa amin,” ang yaya pa.
“Ayoko,” ang kaagad niyang sagot sabay tingin kay Miguelito na hindi tumitinag sa pagkakatayo.
“Ayaw mo e tigas na tigas ka,” ang sabi ni Leandro.
Napatingin siya sa ibabang bahagi ng kanyang katawan. At saka lang niya namalayan na nakaalsa ang shorts niya, may nakatirik sa loob.
Nilapitan siya ni Leandro at walang sabi-sabing hinubuan siya. Dahil de-garter lang ang shorts niya, walang kahirap-hirap na nailabas nito ang ari niya.
Sa kabila ng pagkabigla, nagawa niya pa ring ihambing iyon sa ari ni Leandro. Hindi siya magpapatalo sa laki nito.
“Malaki ka nga pero supot ka pa,” ang puna ni Leandro. “At saka bakit tigas na tigas ka?”
Hindi niya alam ang isasagot.
“Nalibugan ka ba sa amin?” ang sabi pa. “Siguro bakla ka.”
Kakatwa para sa kanya ang mga sinasabing iyon ni Leandro. Gayundin ang nararamdaman niya at ang hindi mapigil na reaksyon ng katawan niya.
“Bakla. Bakla,” ang panunukso nito sa kanya.
Dali-dali niyang isinuot ang shorts niya. “Hindi ako bakla,” ang sagot niya. Muli, napasulyap siya kay Miguelito na tila nagpapasaklolo.
“Bakla. Bakla,” ang patuloy ni Leandro.
“Leandro,” ang saway ni Miguelito. “Huwag mo siyang tuksuhin.”
“Bakit hindi? E panay ang tingin niya sa ari ko.”
“Hindi. Hindi,” ang tanggi ni Alberto.
“Baka tinitingnan niya lang ang pagkakaiba. Tuli ka na kasi at siya, hindi pa,” ang pagtatanggol sa kanya ni Miguelito.
“E bakit tigas na tigas siya?”
“E ikaw rin naman, tigas na tigas,” ang rason ni Miguelito. “Ibig bang sabihin, bakla ka rin?”
Natigilan si Leandro. Itinago ang ari sa shorts at hindi na nagsalita pa.
Sinamantala ni Alberto ang pagkakataon upang ilihis ang usapan. “Kanina pa kayo hinahanap nina Doña Anastasia. Kakain na.” Tumalikod na siya at nagpatiunang lumakad.
Naramdaman niya ang pagsunod ng dalawa pero hindi na siya lumingon pa. Lipos pa rin siya ng pagkabagabag dahil sa kanyang nakita at sa naging panunukso ni Leandro sa kanya. Ayaw niyang ipahalata na apektado siya.
Nang malapit na sila sa bahaging kinaroroonan ng kanilang mga kasama, kaagad na tumalon sa ilog si Alberto at mabilis na lumangoy patawid. Masarap sa pakiramdam ang malamig na tubig na tila umapula sa kanyang pag-iinit.
Naging tahimik na siya sa kabuuan ng picnic. Pasulyap-sulyap sa kanya si Miguelito na parang may gustong sabihin subalit hindi niya ito pansin.
Buong maghapon siyang naging abala sa pag-iisip at pagsasala ng kanyang damdamin.
Nang gabing iyon, hinintay niya ang pagdating ng kanyang ama galing sa bukid.
“Tay,” ang sabi niya pagkaraang magmano. “Gusto ko na pong magpatuli.”
Tiningnan lang siya ni Mang Berting pero hindi sinagot. Tuluy-tuloy itong naupo sa hapag at kumain.
Nang nakahiga na siya, nakaramdam siya ng pagkabalisa. Sa kanyang pagkakapikit, muling lumarawan sa kanyang isip ang eksena sa batuhan. Sina Miguelito at Leandro… pinaliligaya ang mga sarili. Ang ari ni Miguelito… ang ari ni Leandro… naglalabas-masok sa pagkakabalot ng mga palad. Ang kakaibang anyo ng mga ito… ang hugis… ang sukat. Ang init na hatid niyon sa kanyang pakiramdam... ang kanyang paninigas.
Inapuhap niya ang sarili sa ilalim ng kumot. Atubili pa siya noong una na gayahin ang ginagawa nina Miguelito at Leandro. Subalit pagkaraan ng ilang taas-baba, idinuyan na siya ng kakaibang sarap. May gumapang na kiliti mula sa kanyang mga singit… patungo sa kanyang mga hita… sa kanyang mga binti… umabot at nanatili sa kanyang mga talampakan. Hanggang sa siya ay para nang maiihi at hindi niya iyon napigilan.
Ang brief na bigay ni Miguelito ang kanyang ipinamunas.
Kinabukasan, katulad ng dati, maaga siyang ginising. Subalit hindi ng kanyang ina kundi ng kanyang ama.
“Magbihis ka na,” ang sabi. “Aalis tayo.”
Naalimpungatan man, kaagad siyang sumunod.
At nang nasa labas na sila ng bahay, saka siya nagtanong.
“Tay, saan po tayo pupunta?”
Mabibilis ang mga hakbang ni Mang Berting, humahabol siya sa likuran nito. Sa silangan, nagsisimula nang pumutok ang araw.
“Hindi ba gusto mo nang magpatuli?” ang sagot ng ama.
Nabigla siya. “Ngayon na, Tay?” ang kanyang tanong habang patuloy sa paglalakad.
“Magtutuli ngayon sa tabing-ilog si Ingkong Jose. Doon tayo pupunta.”
Hindi na siya umimik. Pilit na lamang pinaglabanan ang pamumuo ng takot at kaba.
Malayo-layo rin ang kanilang nilakad bago nila sinapit ang tabing ilog na kung saan magaganap ang tulian. Maliwanag na ang sikat ng araw at habang paparating sila, nakita niyang nagkakatipon-tipon na ang mga batang lalaki kasama ang kanilang mga ama.
Sa lilim ng isang mayabong na puno, naroroon si Ingkong Jose at bigla siyang nanlamig nang makita niya itong naghahasa ng machete.
Maya-maya pa, pinapila na ang mga bata. Nakita niya na ilan sa mga makakasabay niya ay mga kaeskuwela niya. Pinanguya sila ng dahon ng bayabas habang naghihintay. Malamig ang simoy ng hangin subalit siya ay nagpapawis.
Matatapang ang mga batang nauna sa kanya. Wala ni isa mang umiyak. Iniwasan niyang manood upang huwag nang madagdagan ang kanyang takot.
At nang pagkakataon niya na, naging masasal ang kaba sa dibdib niya. Hinubo niya ang kanyang salawal at umupo siya nang paharap kay Ingkong Jose. Napapikit na lamang siya at nagpaubaya.
Hinawakan ni Ingkong Jose ang ari niya, hinila ang lambi at ipinatong sa sangkalang kahoy. Naramdaman niya ang pagpupuwesto ng matalim na machete.
Sabay sa malakas na pukpok, sumirit ang matinding kirot sa kanyang katawan. Pinigil niya ang mapasigaw.
“Luwa. Luwa,” ang utos ni Ingkong Jose pagkaraan.
Dumilat siya at iniluwa ang nginuyang dahon ng bayabas sa palad ng matanda. Kaagad iyong ibinudbod sa kanyang duguang ari. Maluha-luha siya habang nakatingin.
Sinulyapan niya ang kanyang ama at nakita niya itong nakangiti na para bang may pagmamalaki sa pinagdaanan niya.
At pagkatapos niyon, pinatalon na siya sa ilog.
Mahapdi man ang kanyang sugat, nakaramdaman siya ng pananagumpay dahil nalagpasan niya na ang ritwal ng pagiging isang binata.
Subalit sa kanyang isip, tila umaalingawngaw pa rin ang tukso ni Leandro.
Bakla. Bakla.
At hindi niya alam kung bakit sa kabila ng tiniis niyang sakit upang mapasinungalingan iyon, nababagabag pa rin siya at naguguluhan.
Umuwi siyang iika-ika. Hindi niya na dinatnan si Aling Rosa sa kubo nila.
Nahiga na lamang siya at pilit binalewala ang kirot na nadarama.
At saka niya naisip na parang hindi tama ang naging panahon ng kanyang pagpapatuli.
Kung kailan naririto si Miguelito na kaytagal niyang hinintay ang pagbabalik.
Dalawang linggo rin siyang magpapagaling. At mawawala.
Mami-miss niya si Miguelito.
Mami-miss din kaya siya nito?
(Itutuloy)
Part 6
Wednesday, April 27, 2011
Offshore
I think of you
While you think of him
Now, isn’t that unfair?
I love you
And you love him
But he loves another.
Now all I can do
Is watch in pain
As you two play a game.
Monday, April 18, 2011
Temptation Island
Hindi na ako nakatiis, nilapitan ko siya. Hindi siya tuminag na parang naghihintay sa akin.
Higit na naging intense ang aming tinginan. I moved so close to him na amoy ko na ang mint sa kanyang bibig.
“Aris,” ang pakilala ko.
“Prince,” ang pakilala niya rin.
Sabay kaming ngumiti.
I held his hand. And we kissed.
Sa likod ng isang nakasaradong cottage, we held and explored each other. Walang inhibisyon.
His lips were soft. His body was smooth. And he was well-endowed.
Pareho kaming sabik at hindi maaaring doon na lamang iyon matapos. Niyaya niya ako sa kanyang hotel.
“Mag-isa lang ako sa room,” ang sabi niya.
Muli akong ngumiti habang nakatingin sa kanya. He was so beautiful and perfect.
“Let’s go,” ang sabi ko.
Inabot niya ang aking kamay.
Naglakad kaming magka-holding hands.
Musika sa aking pandinig ang mga alon sa dalampasigan.
***
Summer na naman at single pa rin ako.
But who’s complaining?
I’ve got my friends at muli, magpu-Puerto Galera kami.
Apat na araw kami roon. Wala kaming gagawin kundi ang mag-swim, mahiga sa buhangin, mag-stroll at mag-party sa gabi.
Nakaka-excite! Siguradong dagsa na naman ang mga boys.
Higit na naging intense ang aming tinginan. I moved so close to him na amoy ko na ang mint sa kanyang bibig.
“Aris,” ang pakilala ko.
“Prince,” ang pakilala niya rin.
Sabay kaming ngumiti.
I held his hand. And we kissed.
Sa likod ng isang nakasaradong cottage, we held and explored each other. Walang inhibisyon.
His lips were soft. His body was smooth. And he was well-endowed.
Pareho kaming sabik at hindi maaaring doon na lamang iyon matapos. Niyaya niya ako sa kanyang hotel.
“Mag-isa lang ako sa room,” ang sabi niya.
Muli akong ngumiti habang nakatingin sa kanya. He was so beautiful and perfect.
“Let’s go,” ang sabi ko.
Inabot niya ang aking kamay.
Naglakad kaming magka-holding hands.
Musika sa aking pandinig ang mga alon sa dalampasigan.
***
Summer na naman at single pa rin ako.
But who’s complaining?
I’ve got my friends at muli, magpu-Puerto Galera kami.
Apat na araw kami roon. Wala kaming gagawin kundi ang mag-swim, mahiga sa buhangin, mag-stroll at mag-party sa gabi.
Nakaka-excite! Siguradong dagsa na naman ang mga boys.
Thursday, April 14, 2011
Plantation Resort 4
Balisa siya nang gabing iyon. Sa kanyang pagkakahiga, hawak-hawak niya ang brief na bigay ni Miguelito.
Inilapit niya iyon sa kanyang mukha. Inamoy-amoy at hinalik-halikan. Idinampi sa kanyang pisngi… sa kanyang leeg… sa kanyang dibdib.
Dinig niya ang mabilis na pintig ng kanyang puso habang ginagawa iyon.
Maya-maya, hinubo niya ang kanyang shorts sa ilalim ng kumot at isinuot ang brief. May kakaibang sensasyong hatid ang paglapat niyon sa kanyang balat. May kiliting dumaloy mula sa kanyang singit patungo sa kanyang kaselanan at hindi niya napigil ang maghumindig. Umalsa ang brief at nahigit ang tela, dama niya ang masarap nitong pagsikip.
Hinimas-himas niya ang sarili at nagsimula siyang iduyan ng luwalhati. Ipinagpatuloy niya iyon hanggang sa siya ay makatulog.
Kinabukasan, maaga siyang ginising ni Aling Rosa upang isama pagpasok sa malaking bahay. Bumangon siyang pupungas-pungas. At sa kanyang pagtayo, hindi nalingid sa ina ang suot niya.
“Ano ‘yan?” ang tanong, kunot-noong nakatingin.
“Brief po,” ang sagot niya, pagkaraang matukoy ang tinitingnan nito.
“Saan galing ‘yan?”
“Bigay po ni Miguelito.”
“Bakit ka binigyan?”
“Nay, binata na raw po ako. Dapat sa akin, nagbi-brief na.”
“Sana hindi mo tinanggap. Nakakahiya.”
“Mapilit po, e.”
“Siya, sige, magbihis ka na at nagmamadali tayo.” Umakmang lalabas na ng silid ang ina.
“Nay,” ang pigil niya. “Kelan po ba kayo pupunta sa bayan?”
“Bakit?”
“Ibili n’yo naman ako ng maraming ganito.”
“Hay, naku. Hindi ka pa nga tuli, eh.” At tumalikod na ang kanyang ina na parang pagbalewala sa hiling niya.
Napakamot na lamang siya ng ulo at naghanda na sa pag-alis.
Habang naglalakad sila ng kanyang ina papunta sa malaking bahay, nalaman niya ang aktibidad ng mga bisita nang araw na iyon.
“Magpi-picnic sila at masu-swimming sa ilog,” ang sabi ni Aling Rosa. “Kaya kailangan nating magmadali para hindi ako magahol sa paghahanda ng mga pagkain nila. At ikaw, sasama ka sa kanila. Kailangan nila ng tagabuhat. May sasama ring mga katulong para mag-asikaso sa kanila.”
“Mabuti na lang, palagi akong nagdadala ng ekstrang damit.”
“Bakit, maliligo ka rin ba?”
“Baka makisali rin po ako kina Miguelito.”
“Basta, tingnan-tingnan mo sila. Mahirap nang may madisgrasya sa mga bata.”
“Opo.”
Pagsapit sa malaking bahay, kaagad na naging abala sa pagluluto ang kanyang ina. Una, ng almusal at pangalawa, ng tanghaliang dadalhin sa ilog. Tumulong din siya.
Excited ang mga bisita, higit lalo ang mga bata. Kaya pagkatapos mag-agahan, kaagad nang gumayak ang mga ito upang lumarga. Mauuna na ang mga ito at isusunod na lamang ang mga pagkain.
Akala ni Alberto, sa maghahatid siya ng pagkain sasabay. Subalit pinasama na siya sa mga bisita. Kailangan daw kasi ng mauutus-utusan at – hindi nagkamali ang kanyang ina – ng titingin-tingin sa mga bata.
Lulan ng dalawang sasakyan, binagtas nila ang malubak na daan patungo sa ilog. Nadaanan nila ang kalamansian at manggahan. Namangha ang mga bata sa mga puno na hitik sa bunga.
“Sa susunod, mamitas naman tayo ng mangga,” ang bulalas ni Sofia.
“Magpakuha na lang tayo. Masyadong matataas ang mga puno,” ang sagot ni Isabel.
Ilang sandali pa, kumanan na ang sasakyang nauuna sa kanila na kinalululanan ng mga matatanda. Dahan-dahan itong nagmaniobra upang pumarada na sinundan naman ng driver nila.
At nang ganap nang makahinto ang sasakyan, nagsibaba na sila at saka lang nila nasilayang mabuti ang ilog na ikinukubli ng mga puno at halaman.
Sa ilog na iyon dumadaloy ang ikinabubuhay ng plantasyon. Nagmumula ang agos nito sa isang talon na nasa gilid ng bundok. At dahil tumatalaytay sa buong lupain, ito ang nagbibigay ng irigasyon sa mga taniman. Malinis at malinaw ang tubig na sagana sa mga isda, talangka at hipon. Bukod sa mga halaman, napaliligiran din ito ng malalaking bato na sinasabing nanggaling sa pagsabog ng bundok na dati ay isang aktibong bulkan.
Tuwang-tuwang nagtatakbo ang mga bata patungo sa pampang, hindi alintana ang admonisyon nina Doña Anastasia, Rosario at Constancia. Naiwan siyang bitbit ang mga gamit. Kaagad din naman siyang tinulungan sa pagbubuhat ng dalawang driver.
Inilagak nila ang mga gamit sa lilim ng isang malaking puno. Inayos nila ang folding table at mga upuan. Pagkatapos naglatag din sila ng banig sa damuhan. Kaagad na naupo ang mga babae at nagsimulang maghuntahan. Ang mga bata naman, nagsipagbihis na ng panligo. Naka-bathing suit sina Isabel at Sofia, samantalang sina Miguelito at Leandro ay naka-trunks naman.
Hindi niya naiwasang pagmasdan ang hubad na mga katawan nina Miguelito at Leandro. May depinisyon na ang mga ito. Nagtataka siya kung bakit tila mura pa ang kanyang katawan hambing sa mga ito. Higit lalo kay Leandro na pang-binata na ang hubog. Sabagay, kinse anyos na ito at binata nang maituturing.
Pero si Miguelito, kaedad niya. Bakit nagsisimula na ring humugis ang mga masel nito? Bakit tila napag-iwanan ang pag-usbong niya? Para tuloy ayaw niya nang maghubad.
“Alberto, halika nang maligo,” ang yaya sa kanya ni Miguelito. Nakalusong na ito sa tubig kasama si Leandro.
“Sige, mamaya na,” ang kanyang tugon. “Susunod ako.”
“Ang sarap ng tubig!” ang sabi pa ni Miguelito sabay lublob ng buong katawan. Gayundin ang ginawa ni Leandro. At maya-maya pa, naghaharutan na sila at nagkakarera sa paglangoy. Malalakas ang mga tawa.
“Huwag kayong gumawi sa malalim,” ang narinig niyang bilin ni Doña Anastasia na sandaling tumigil sa pakikipagkuwentuhan sa kapatid at amiga.
“Alberto,” ang tawag sa kanya ni Isabel. “Dali!”
May tinitingnan ito at si Sofia sa mababaw na bahagi ng ilog.
Lumapit siya rito. At nakita niya ang pinagkakatuwaan ng dalawa.
“Ang daming maliliit na isda. Dali, Alberto, ipanghuli mo kami.”
“Mahirap hulihin ‘yan, masyadong mabibilis,” ang sabi niya. “At saka wala tayong paglalagyan.”
“Ganoon ba?”
Hinabol-habol na lang ng dalawang batang babae ang mga isda. Hanggang sa mauwi iyon sa sabuyan ng tubig. Maya-maya, nabasa na rin siya dahil pati siya ay sinasabuyan na.
Nagtanggal siya ng pang-itaas.
“Ay, ang payat mo,” ang puna ni Sofia.
Bigla siyang nahiya kaya napahalukipkip siya na para bang magagawa niyong itago ang kanyang katawan. Muli niyang naisip na sana katulad iyon ng mga katawan nina Miguelito at Leandro.
Naglunoy na lamang siya sa tubig at lumangoy-langoy. Hindi lumalayo ang tingin sa mga bata. Inari niyang responsibilidad na bantayan ang mga ito.
Nakita niyang umahon sa kabilang pampang sina Miguelito at Leandro.
“Saan kayo pupunta?” ang sigaw-tanong niya.
“Maglalakad-lakad lang,” ang sagot ni Leandro, pasigaw rin.
Tinanaw niya ang mga ito hanggang sa makalayo. Gusto niya mang sumunod, hindi niya maiwan sina Isabel at Sofia. Higit nitong kailangan ang pagbabantay niya.
Dumating na ang kanilang pagkain at oras na ng panananghali, hindi pa rin bumabalik sina Miguelito at Leandro.
Nag-aalala na sina Doña Anastasia at Rosario.
Nagprisinta siyang hanapin ang mga ito.
Nilangoy niya patawid ang kabilang pampang. At pag-ahon niya, kaagad niyang sinundan ang landas na nakita niyang binagtas nina Miguelito at Leandro.
Malayo-layo na ang kanyang nalalakad subalit wala pa rin siyang makitang bakas. Inisip niya na baka naligaw ang mga ito.
Sumuot siya sa halamanan. Sinuyod niya rin ang batuhan.
Nagsisimula na siyang kabahan nang may marinig siyang kaluskos at anas.
Dahan-dahan siyang sumilip sa likod ng malaking bato. Naroroon sina Miguelito at Leandro.
Napamulagat siya sa ginagawa ng mga ito.
(Itutuloy)
Part 5
Inilapit niya iyon sa kanyang mukha. Inamoy-amoy at hinalik-halikan. Idinampi sa kanyang pisngi… sa kanyang leeg… sa kanyang dibdib.
Dinig niya ang mabilis na pintig ng kanyang puso habang ginagawa iyon.
Maya-maya, hinubo niya ang kanyang shorts sa ilalim ng kumot at isinuot ang brief. May kakaibang sensasyong hatid ang paglapat niyon sa kanyang balat. May kiliting dumaloy mula sa kanyang singit patungo sa kanyang kaselanan at hindi niya napigil ang maghumindig. Umalsa ang brief at nahigit ang tela, dama niya ang masarap nitong pagsikip.
Hinimas-himas niya ang sarili at nagsimula siyang iduyan ng luwalhati. Ipinagpatuloy niya iyon hanggang sa siya ay makatulog.
Kinabukasan, maaga siyang ginising ni Aling Rosa upang isama pagpasok sa malaking bahay. Bumangon siyang pupungas-pungas. At sa kanyang pagtayo, hindi nalingid sa ina ang suot niya.
“Ano ‘yan?” ang tanong, kunot-noong nakatingin.
“Brief po,” ang sagot niya, pagkaraang matukoy ang tinitingnan nito.
“Saan galing ‘yan?”
“Bigay po ni Miguelito.”
“Bakit ka binigyan?”
“Nay, binata na raw po ako. Dapat sa akin, nagbi-brief na.”
“Sana hindi mo tinanggap. Nakakahiya.”
“Mapilit po, e.”
“Siya, sige, magbihis ka na at nagmamadali tayo.” Umakmang lalabas na ng silid ang ina.
“Nay,” ang pigil niya. “Kelan po ba kayo pupunta sa bayan?”
“Bakit?”
“Ibili n’yo naman ako ng maraming ganito.”
“Hay, naku. Hindi ka pa nga tuli, eh.” At tumalikod na ang kanyang ina na parang pagbalewala sa hiling niya.
Napakamot na lamang siya ng ulo at naghanda na sa pag-alis.
Habang naglalakad sila ng kanyang ina papunta sa malaking bahay, nalaman niya ang aktibidad ng mga bisita nang araw na iyon.
“Magpi-picnic sila at masu-swimming sa ilog,” ang sabi ni Aling Rosa. “Kaya kailangan nating magmadali para hindi ako magahol sa paghahanda ng mga pagkain nila. At ikaw, sasama ka sa kanila. Kailangan nila ng tagabuhat. May sasama ring mga katulong para mag-asikaso sa kanila.”
“Mabuti na lang, palagi akong nagdadala ng ekstrang damit.”
“Bakit, maliligo ka rin ba?”
“Baka makisali rin po ako kina Miguelito.”
“Basta, tingnan-tingnan mo sila. Mahirap nang may madisgrasya sa mga bata.”
“Opo.”
Pagsapit sa malaking bahay, kaagad na naging abala sa pagluluto ang kanyang ina. Una, ng almusal at pangalawa, ng tanghaliang dadalhin sa ilog. Tumulong din siya.
Excited ang mga bisita, higit lalo ang mga bata. Kaya pagkatapos mag-agahan, kaagad nang gumayak ang mga ito upang lumarga. Mauuna na ang mga ito at isusunod na lamang ang mga pagkain.
Akala ni Alberto, sa maghahatid siya ng pagkain sasabay. Subalit pinasama na siya sa mga bisita. Kailangan daw kasi ng mauutus-utusan at – hindi nagkamali ang kanyang ina – ng titingin-tingin sa mga bata.
Lulan ng dalawang sasakyan, binagtas nila ang malubak na daan patungo sa ilog. Nadaanan nila ang kalamansian at manggahan. Namangha ang mga bata sa mga puno na hitik sa bunga.
“Sa susunod, mamitas naman tayo ng mangga,” ang bulalas ni Sofia.
“Magpakuha na lang tayo. Masyadong matataas ang mga puno,” ang sagot ni Isabel.
Ilang sandali pa, kumanan na ang sasakyang nauuna sa kanila na kinalululanan ng mga matatanda. Dahan-dahan itong nagmaniobra upang pumarada na sinundan naman ng driver nila.
At nang ganap nang makahinto ang sasakyan, nagsibaba na sila at saka lang nila nasilayang mabuti ang ilog na ikinukubli ng mga puno at halaman.
Sa ilog na iyon dumadaloy ang ikinabubuhay ng plantasyon. Nagmumula ang agos nito sa isang talon na nasa gilid ng bundok. At dahil tumatalaytay sa buong lupain, ito ang nagbibigay ng irigasyon sa mga taniman. Malinis at malinaw ang tubig na sagana sa mga isda, talangka at hipon. Bukod sa mga halaman, napaliligiran din ito ng malalaking bato na sinasabing nanggaling sa pagsabog ng bundok na dati ay isang aktibong bulkan.
Tuwang-tuwang nagtatakbo ang mga bata patungo sa pampang, hindi alintana ang admonisyon nina Doña Anastasia, Rosario at Constancia. Naiwan siyang bitbit ang mga gamit. Kaagad din naman siyang tinulungan sa pagbubuhat ng dalawang driver.
Inilagak nila ang mga gamit sa lilim ng isang malaking puno. Inayos nila ang folding table at mga upuan. Pagkatapos naglatag din sila ng banig sa damuhan. Kaagad na naupo ang mga babae at nagsimulang maghuntahan. Ang mga bata naman, nagsipagbihis na ng panligo. Naka-bathing suit sina Isabel at Sofia, samantalang sina Miguelito at Leandro ay naka-trunks naman.
Hindi niya naiwasang pagmasdan ang hubad na mga katawan nina Miguelito at Leandro. May depinisyon na ang mga ito. Nagtataka siya kung bakit tila mura pa ang kanyang katawan hambing sa mga ito. Higit lalo kay Leandro na pang-binata na ang hubog. Sabagay, kinse anyos na ito at binata nang maituturing.
Pero si Miguelito, kaedad niya. Bakit nagsisimula na ring humugis ang mga masel nito? Bakit tila napag-iwanan ang pag-usbong niya? Para tuloy ayaw niya nang maghubad.
“Alberto, halika nang maligo,” ang yaya sa kanya ni Miguelito. Nakalusong na ito sa tubig kasama si Leandro.
“Sige, mamaya na,” ang kanyang tugon. “Susunod ako.”
“Ang sarap ng tubig!” ang sabi pa ni Miguelito sabay lublob ng buong katawan. Gayundin ang ginawa ni Leandro. At maya-maya pa, naghaharutan na sila at nagkakarera sa paglangoy. Malalakas ang mga tawa.
“Huwag kayong gumawi sa malalim,” ang narinig niyang bilin ni Doña Anastasia na sandaling tumigil sa pakikipagkuwentuhan sa kapatid at amiga.
“Alberto,” ang tawag sa kanya ni Isabel. “Dali!”
May tinitingnan ito at si Sofia sa mababaw na bahagi ng ilog.
Lumapit siya rito. At nakita niya ang pinagkakatuwaan ng dalawa.
“Ang daming maliliit na isda. Dali, Alberto, ipanghuli mo kami.”
“Mahirap hulihin ‘yan, masyadong mabibilis,” ang sabi niya. “At saka wala tayong paglalagyan.”
“Ganoon ba?”
Hinabol-habol na lang ng dalawang batang babae ang mga isda. Hanggang sa mauwi iyon sa sabuyan ng tubig. Maya-maya, nabasa na rin siya dahil pati siya ay sinasabuyan na.
Nagtanggal siya ng pang-itaas.
“Ay, ang payat mo,” ang puna ni Sofia.
Bigla siyang nahiya kaya napahalukipkip siya na para bang magagawa niyong itago ang kanyang katawan. Muli niyang naisip na sana katulad iyon ng mga katawan nina Miguelito at Leandro.
Naglunoy na lamang siya sa tubig at lumangoy-langoy. Hindi lumalayo ang tingin sa mga bata. Inari niyang responsibilidad na bantayan ang mga ito.
Nakita niyang umahon sa kabilang pampang sina Miguelito at Leandro.
“Saan kayo pupunta?” ang sigaw-tanong niya.
“Maglalakad-lakad lang,” ang sagot ni Leandro, pasigaw rin.
Tinanaw niya ang mga ito hanggang sa makalayo. Gusto niya mang sumunod, hindi niya maiwan sina Isabel at Sofia. Higit nitong kailangan ang pagbabantay niya.
Dumating na ang kanilang pagkain at oras na ng panananghali, hindi pa rin bumabalik sina Miguelito at Leandro.
Nag-aalala na sina Doña Anastasia at Rosario.
Nagprisinta siyang hanapin ang mga ito.
Nilangoy niya patawid ang kabilang pampang. At pag-ahon niya, kaagad niyang sinundan ang landas na nakita niyang binagtas nina Miguelito at Leandro.
Malayo-layo na ang kanyang nalalakad subalit wala pa rin siyang makitang bakas. Inisip niya na baka naligaw ang mga ito.
Sumuot siya sa halamanan. Sinuyod niya rin ang batuhan.
Nagsisimula na siyang kabahan nang may marinig siyang kaluskos at anas.
Dahan-dahan siyang sumilip sa likod ng malaking bato. Naroroon sina Miguelito at Leandro.
Napamulagat siya sa ginagawa ng mga ito.
(Itutuloy)
Part 5
Tuesday, April 12, 2011
Plantation Resort 3
Ipinalista siya ng kanyang ina sa Grade I. Kaya nang magpasukan, napabilang si Alberto sa mga batang maagang gumigising at umaalis ng plantasyon upang pumasok sa paaralan.
Malayo-layo rin ang kanilang nilalakad sa araw-araw. Palibhasa mga bata pa na sabik sa mga bagong karanasan, hindi naging mahirap iyon. Bagkus ay naging kasiya-siya pa.
Dahil likas ang hilig sa pag-aaral, naging masigasig si Alberto. Nagbunga ng matataas na marka ang kanyang kasipagan. Subalit sa kabila ng dibersiyon, hindi niya pa rin nalimutan sina Miguelito at Isabel. Patuloy siyang umasam sa kanilang pagbabalik. At kahit ilang tag-init na ang lumipas, nanatili siyang naghihintay.
Valedictorian siya nang grumadweyt sa Grade VI. Akala niya iyon na ang pinakamasayang sandali sa kanyang buhay. Subalit nahigitan iyon nang sa muling pagdatal ng tag-init, dalawang sasakyan ang dumating sa plantasyon.
Lulan ng isa sa mga iyon sina Miguelito at Isabel.
Parang lumukso ang kanyang puso. Kaagad siyang napatakbo upang sumalubong. Subalit nang malapit na ay kaagad ding napahinto, napalitan ng alinlangan ang tuwang nag-uumapaw.
Maliban kay Doña Anastasia, may iba pang mga kasama sina Miguelito at Isabel. Mula sa isa pang sasakyan ay umibis ang dalawang babae. Gayundin ang dalawang bata – isang babae at isang lalaki. Ang babae ay kasinggulang niya at ang lalaki ay mas matanda nang kaunti.
Kung tutuusin ay hindi na ito mga bata. Mga dalaginding at binatilyo na. Katulad din niya na sa gulang na trese ay nagbibinata na.
Malugod ang naging pagsalubong ni Don Miguel sa mga dumating na hindi magkamayaw sa galak. Maingay ang mga babae at maharot ang mga bata. Bihis na bihis at mga nakasapatos pa. Sa suot niyang T-shirt, shorts at tsinelas, nakadama ng pagkaalangan si Alberto sa kanyang itsura.
Bago niya pa nagawang magkubli ay natanawan na siya ni Isabel. Kaagad siya nitong kinawayan sabay sigaw sa kanyang pangalan. “Alberto!”
Nakatawag-pansin iyon sa mga bisita na napatingin sa kanya. Nakita niyang nakangiti si Miguelito pero parang matutunaw siya sa hiya. Kaya sa halip na tumugon at tumuloy sa pagsalubong, pumihit siya at nagtatakbo palayo.
Sa likod-bahay siya napasuling dahil sa pagkataranta. Napaupo siya sa baytang ng hagdan paakyat sa kusina. Doon siya sandaling namahinga at nilimi ang magkakahalong damdaming namayani sa kanya.
Sa saglit na pagkahagip ng kanyang mga mata kay Miguelito, tila tumatak ang bagong anyo nito sa kanyang isip. Hindi na ito katulad ng dati. May bakas na ng kapilyuhan ang mala-anghel na mukha. Mestisuhin pa rin subalit hindi na mapusyaw ang balat. At ang ginintuang buhok ay kulay tsokolate na. Mga pagbabagong higit na nagpatingkad sa kaguwapuhan nito.
Ipinikit niya ang kanyang mga mata at naglunoy siya sa imaheng iyon. Ang hindi niya maipaliwanag ay kung bakit maliban sa tuwa ay may hatid iyong tila pagkabagabag sa kanya.
Ginambala siya ng pagbukas ng pinto ng kusina.
“Alberto, mabuti at nandiyan ka.”
Nilingon niya ang nagsalita. Ang kanyang ina na kusinera sa malaking bahay.
“Pumasok ka muna rito at tumulong ka sa pagsisilbi.”
“Ho?” Nabigla siya sa utos ng ina dahil umiiwas nga siya.
“Bilisan mo. Nakadulog na sila.”
Tutol man ang kalooban, napasunod na lamang siya.
Isang masaganang tanghalian ang inihanda para sa mga bisita. At kahit ayaw niyang magpakita sa kumedor, wala siyang nagawa. Sa dami ng iba’t ibang putahe, kailangan din ng maraming tagapagsilbi.
Hawak ang bandehado ng ginataang sugpo, nakayuko siyang lumabas ng kusina. Galak na galak si Isabel pagkakita sa kanya. Kaagad siyang ipinakilala sa mga bisita.
“Si Alberto, kalaro namin noon ni Miguelito,” ang sabi.
Hiyang-hiya siya sa atensyong nakuha. Pilit siyang ngumiti sabay lapag ng ulam sa hapag.
Hindi pa tapos si Isabel. “Alberto, ito si Sofia,” ang pakilala sa batang babae. “At ito naman si Leandro,” ang pakilala sa batang lalaki. “Mga anak sila ni Tita Rosario, kaibigan ni Mama Anastasia,” ang muwestra sa isa sa mga babae. “At ito naman si Tita Constancia, kapatid ni Mama Anastasia. Magbabakasyon sila rito.”
Bahagya siyang pinukol ng tingin ng mga ito. Yumukod siya bilang pagbibigay-galang.
Tatalikod na sana siya upang bumalik sa kusina nang marinig niya ang tinig ni Miguelito. “Maaari mo ba kaming samahan mamaya sa bayabasan?”
Napatingin siya rito. Hindi niya magagawang tanggihan ang nakabibighani nitong ngiti.
“Sige,” ang kanyang sabi sabay alis.
Subalit kinailangan niya pa ring magpabalik-balik dala ang iba pang mga pagkain. At sa bawat pagkakataon, hindi niya naiwasang sumulyap kay Miguelito na napapatingin sa kanya, napapangiti na parang tuwang-tuwa rin na siya ay makita.
Nang maihain na ang lahat ng ulam, muli niyang binalikan ang baytang ng hagdan sa likod ng kusina. Muli siyang naupo roon. Tila tinunaw ng mga ngiti ni Alberto ang kanyang hiya. At kung kanina ay pag-iwas ang nais niya, ngayon ay nananabik siya na muli itong makasama.
Matagal siyang nanatili roon. Naglalaro sa kanyang isip ang mga maaaring mangyari sa pag-usad ng maghapon.
Napapitlag siya nang muli ay tawagin siya ng ina. Oras na ng pagliligpit. Nagmamadali siyang pumasok sa loob. Inaasahan niyang nasa kumedor pa si Miguelito subalit siya ay nabigo. Mga pinagkainan na lamang ang kanyang dinatnan. Nagsiakyat na ang mga ito sa kuwarto.
Dali-dali siyang tumulong sa pagliligpit. At pagkatapos ay dali-dali rin siyang naligo at nagbihis. Nais niyang maging handa kapag tinawag na siya ni Miguelito upang lumarga.
Puno siya ng antisipasyon nang magsibaba na ang mga bata. Nakapagbihis na ang mga ito. At kahit nakapagpalit na rin siya, alangan pa rin ang kanyang itsura sa mga suot nito.
“Alberto, halika na,” ang yaya sa kanya ni Miguelito.
Humagilap muna siya ng bayong mula sa kusina bago sila lumabas ng bahay. Sinimulan nilang tahakin ang landas patungo sa bayabasan. Bilang gabay, siya ang nauuna at dinig niya ang usapan at tawanan nina Isabel at Sofia. Manaka-naka naman ang pagtugon ni Leandro sa pakikipag-usap ni Miguelito.
Nang mapadaan sila sa kamalig, nilingon ni Alberto si Miguelito. Nakatingin din ito sa kanya. Tahimik na nag-usap ang kanilang mga mata tungkol sa sikretong nasaksihan nila sa kamalig noong maliit pa sila. Sikretong hindi nila ibinunyag. Sikretong alam na nila ngayon ang tunay na kahulugan.
Ilang sandali pa, sinapit na nila ang bayabasan. Nagpulasan nang lipad ang mga ibon na nanginginain. Nalanghap nila ang halimuyak ng mga nahihinog at nabubulok nang prutas. Sa dami ng mga puno na walang humpay sa pamumunga, halos wala nang pumapansin dito maliban sa mga hayop.
Tuwang-tuwa sina Isabel at Sofia pagkakita sa mga bayabas. Agad na natakam sa manibalang na mga prutas.
“Dali, Leandro, umakyat ka na,” ang sabi ni Sofia. “Mamitas ka na.”
“Di ako marunong umakyat sa puno,” ang sagot ni Leandro. “Si Miguelito na.”
“Dali na, Miguelito,” ang udyok ni Isabel.
Napatingin si Miguelito kay Alberto. At naunawaan ni Alberto ang mensahe nito. Hindi rin ito marunong umakyat sa puno.
“Ako na,” ang prisinta niya.
Walang kahirap-hirap ang kanyang naging pag-akyat. Nang siya ay nasa itaas na, nagsimula siyang mamitas. Nakatingala sa kanya ang apat. Subalit maya-maya, napahagikhik sina Isabel at Sofia. Pati si Leandro ay natawa rin. Taka siya kung bakit. Napatingin siya kay Miguelito na pinipigil ang tawa. Sumenyas ito sa kanya at saka niya lang naintindihan kung bakit. Nanlamig siya sa realisasyon na dahil sa maluwag niyang shorts, may nasilip ang mga ito na hindi dapat makita. Namula siya sa hiya at mabilis niyang kinipit ang kanyang mga hita. Para tuloy hindi na siya makakilos.
Subalit dahil nasa itaas na siya, wala na siyang magawa kundi ang ipagpatuloy ang pamimitas. Agad namang nalipat ang atensiyon ng mga bata sa mga bunga ng bayabas na sinimulan niyang ilaglag. Nagkagulo ang mga ito sa pamumulot at tila nakalimutan na ang naging katatawanan.
Hiyang-hiya pa rin siya nang makababa na. Parang hindi siya makatingin nang diretso. Subalit wala naman nang bumanggit ng naging kahihiyan niya.
Pinagtulungan nilang isilid ang mga bayabas sa bayong. At naglakad na sila pabalik sa malaking bahay. Kung kanina ay nauuna siya, ngayon ay nasa hulihan na siya bitbit ang mga pinamitas.
Pinagmasdan niya ang apat habang naglalakad at hindi niya naiwasang ihambing ang sarili. Malinis ang mga ito at siya ay madungis. Bago ang mga damit at siya ay luma. Halata kung sino ang nakaririwasa at kung sino ang mahirap. Kahit kasama siya ng mga ito, hindi pa rin mapasusubalian na hindi siya kauri.
May lungkot siyang naramdaman dahil doon. Kung hindi nga lang dahil kay Miguelito, hindi na siya sasama sa mga ito. Hindi niya maipaliwanag ang damdaming iyon, ang pagkagiliw kay Miguelito, na sa kabila ng kanyang hindi pagiging kumportable ay nagbibigay sa kanya ng kasiyahan at lakas ng loob.
Nakita niyang inakbayan ni Leandro si Miguelito at may ibinulong ito. Natawa si Miguelito. Hindi niya maintindihan kung bakit may nadama siyang panibugho.
Nang sapitin nila ang malaking bahay, nagpahingalay muna ang mga bata sa balkonahe. Kaagad naman siyang nagtungo sa likod-bahay upang hugasan sa poso ang mga bayabas bago isilbi.
Nakayuko siya at abala sa ginagawa nang may lumapit sa kanya.
“Alberto.”
Nag-angat siya ng mukha.
Nakita niyang nakatayo sa harap niya si Miguelito. May inaabot sa kanya.
“Ano yan?” ang tanong niya.
“Brief,” ang sagot. “Sa’yo na.”
Natigilan siya.
“Hindi ka na bata. Dapat nagbi-brief ka na.”
Hindi siya nakahuma.
“Malaki pa naman ‘yang iyo.”
(Itutuloy)
Part 4
Malayo-layo rin ang kanilang nilalakad sa araw-araw. Palibhasa mga bata pa na sabik sa mga bagong karanasan, hindi naging mahirap iyon. Bagkus ay naging kasiya-siya pa.
Dahil likas ang hilig sa pag-aaral, naging masigasig si Alberto. Nagbunga ng matataas na marka ang kanyang kasipagan. Subalit sa kabila ng dibersiyon, hindi niya pa rin nalimutan sina Miguelito at Isabel. Patuloy siyang umasam sa kanilang pagbabalik. At kahit ilang tag-init na ang lumipas, nanatili siyang naghihintay.
Valedictorian siya nang grumadweyt sa Grade VI. Akala niya iyon na ang pinakamasayang sandali sa kanyang buhay. Subalit nahigitan iyon nang sa muling pagdatal ng tag-init, dalawang sasakyan ang dumating sa plantasyon.
Lulan ng isa sa mga iyon sina Miguelito at Isabel.
Parang lumukso ang kanyang puso. Kaagad siyang napatakbo upang sumalubong. Subalit nang malapit na ay kaagad ding napahinto, napalitan ng alinlangan ang tuwang nag-uumapaw.
Maliban kay Doña Anastasia, may iba pang mga kasama sina Miguelito at Isabel. Mula sa isa pang sasakyan ay umibis ang dalawang babae. Gayundin ang dalawang bata – isang babae at isang lalaki. Ang babae ay kasinggulang niya at ang lalaki ay mas matanda nang kaunti.
Kung tutuusin ay hindi na ito mga bata. Mga dalaginding at binatilyo na. Katulad din niya na sa gulang na trese ay nagbibinata na.
Malugod ang naging pagsalubong ni Don Miguel sa mga dumating na hindi magkamayaw sa galak. Maingay ang mga babae at maharot ang mga bata. Bihis na bihis at mga nakasapatos pa. Sa suot niyang T-shirt, shorts at tsinelas, nakadama ng pagkaalangan si Alberto sa kanyang itsura.
Bago niya pa nagawang magkubli ay natanawan na siya ni Isabel. Kaagad siya nitong kinawayan sabay sigaw sa kanyang pangalan. “Alberto!”
Nakatawag-pansin iyon sa mga bisita na napatingin sa kanya. Nakita niyang nakangiti si Miguelito pero parang matutunaw siya sa hiya. Kaya sa halip na tumugon at tumuloy sa pagsalubong, pumihit siya at nagtatakbo palayo.
Sa likod-bahay siya napasuling dahil sa pagkataranta. Napaupo siya sa baytang ng hagdan paakyat sa kusina. Doon siya sandaling namahinga at nilimi ang magkakahalong damdaming namayani sa kanya.
Sa saglit na pagkahagip ng kanyang mga mata kay Miguelito, tila tumatak ang bagong anyo nito sa kanyang isip. Hindi na ito katulad ng dati. May bakas na ng kapilyuhan ang mala-anghel na mukha. Mestisuhin pa rin subalit hindi na mapusyaw ang balat. At ang ginintuang buhok ay kulay tsokolate na. Mga pagbabagong higit na nagpatingkad sa kaguwapuhan nito.
Ipinikit niya ang kanyang mga mata at naglunoy siya sa imaheng iyon. Ang hindi niya maipaliwanag ay kung bakit maliban sa tuwa ay may hatid iyong tila pagkabagabag sa kanya.
Ginambala siya ng pagbukas ng pinto ng kusina.
“Alberto, mabuti at nandiyan ka.”
Nilingon niya ang nagsalita. Ang kanyang ina na kusinera sa malaking bahay.
“Pumasok ka muna rito at tumulong ka sa pagsisilbi.”
“Ho?” Nabigla siya sa utos ng ina dahil umiiwas nga siya.
“Bilisan mo. Nakadulog na sila.”
Tutol man ang kalooban, napasunod na lamang siya.
Isang masaganang tanghalian ang inihanda para sa mga bisita. At kahit ayaw niyang magpakita sa kumedor, wala siyang nagawa. Sa dami ng iba’t ibang putahe, kailangan din ng maraming tagapagsilbi.
Hawak ang bandehado ng ginataang sugpo, nakayuko siyang lumabas ng kusina. Galak na galak si Isabel pagkakita sa kanya. Kaagad siyang ipinakilala sa mga bisita.
“Si Alberto, kalaro namin noon ni Miguelito,” ang sabi.
Hiyang-hiya siya sa atensyong nakuha. Pilit siyang ngumiti sabay lapag ng ulam sa hapag.
Hindi pa tapos si Isabel. “Alberto, ito si Sofia,” ang pakilala sa batang babae. “At ito naman si Leandro,” ang pakilala sa batang lalaki. “Mga anak sila ni Tita Rosario, kaibigan ni Mama Anastasia,” ang muwestra sa isa sa mga babae. “At ito naman si Tita Constancia, kapatid ni Mama Anastasia. Magbabakasyon sila rito.”
Bahagya siyang pinukol ng tingin ng mga ito. Yumukod siya bilang pagbibigay-galang.
Tatalikod na sana siya upang bumalik sa kusina nang marinig niya ang tinig ni Miguelito. “Maaari mo ba kaming samahan mamaya sa bayabasan?”
Napatingin siya rito. Hindi niya magagawang tanggihan ang nakabibighani nitong ngiti.
“Sige,” ang kanyang sabi sabay alis.
Subalit kinailangan niya pa ring magpabalik-balik dala ang iba pang mga pagkain. At sa bawat pagkakataon, hindi niya naiwasang sumulyap kay Miguelito na napapatingin sa kanya, napapangiti na parang tuwang-tuwa rin na siya ay makita.
Nang maihain na ang lahat ng ulam, muli niyang binalikan ang baytang ng hagdan sa likod ng kusina. Muli siyang naupo roon. Tila tinunaw ng mga ngiti ni Alberto ang kanyang hiya. At kung kanina ay pag-iwas ang nais niya, ngayon ay nananabik siya na muli itong makasama.
Matagal siyang nanatili roon. Naglalaro sa kanyang isip ang mga maaaring mangyari sa pag-usad ng maghapon.
Napapitlag siya nang muli ay tawagin siya ng ina. Oras na ng pagliligpit. Nagmamadali siyang pumasok sa loob. Inaasahan niyang nasa kumedor pa si Miguelito subalit siya ay nabigo. Mga pinagkainan na lamang ang kanyang dinatnan. Nagsiakyat na ang mga ito sa kuwarto.
Dali-dali siyang tumulong sa pagliligpit. At pagkatapos ay dali-dali rin siyang naligo at nagbihis. Nais niyang maging handa kapag tinawag na siya ni Miguelito upang lumarga.
Puno siya ng antisipasyon nang magsibaba na ang mga bata. Nakapagbihis na ang mga ito. At kahit nakapagpalit na rin siya, alangan pa rin ang kanyang itsura sa mga suot nito.
“Alberto, halika na,” ang yaya sa kanya ni Miguelito.
Humagilap muna siya ng bayong mula sa kusina bago sila lumabas ng bahay. Sinimulan nilang tahakin ang landas patungo sa bayabasan. Bilang gabay, siya ang nauuna at dinig niya ang usapan at tawanan nina Isabel at Sofia. Manaka-naka naman ang pagtugon ni Leandro sa pakikipag-usap ni Miguelito.
Nang mapadaan sila sa kamalig, nilingon ni Alberto si Miguelito. Nakatingin din ito sa kanya. Tahimik na nag-usap ang kanilang mga mata tungkol sa sikretong nasaksihan nila sa kamalig noong maliit pa sila. Sikretong hindi nila ibinunyag. Sikretong alam na nila ngayon ang tunay na kahulugan.
Ilang sandali pa, sinapit na nila ang bayabasan. Nagpulasan nang lipad ang mga ibon na nanginginain. Nalanghap nila ang halimuyak ng mga nahihinog at nabubulok nang prutas. Sa dami ng mga puno na walang humpay sa pamumunga, halos wala nang pumapansin dito maliban sa mga hayop.
Tuwang-tuwa sina Isabel at Sofia pagkakita sa mga bayabas. Agad na natakam sa manibalang na mga prutas.
“Dali, Leandro, umakyat ka na,” ang sabi ni Sofia. “Mamitas ka na.”
“Di ako marunong umakyat sa puno,” ang sagot ni Leandro. “Si Miguelito na.”
“Dali na, Miguelito,” ang udyok ni Isabel.
Napatingin si Miguelito kay Alberto. At naunawaan ni Alberto ang mensahe nito. Hindi rin ito marunong umakyat sa puno.
“Ako na,” ang prisinta niya.
Walang kahirap-hirap ang kanyang naging pag-akyat. Nang siya ay nasa itaas na, nagsimula siyang mamitas. Nakatingala sa kanya ang apat. Subalit maya-maya, napahagikhik sina Isabel at Sofia. Pati si Leandro ay natawa rin. Taka siya kung bakit. Napatingin siya kay Miguelito na pinipigil ang tawa. Sumenyas ito sa kanya at saka niya lang naintindihan kung bakit. Nanlamig siya sa realisasyon na dahil sa maluwag niyang shorts, may nasilip ang mga ito na hindi dapat makita. Namula siya sa hiya at mabilis niyang kinipit ang kanyang mga hita. Para tuloy hindi na siya makakilos.
Subalit dahil nasa itaas na siya, wala na siyang magawa kundi ang ipagpatuloy ang pamimitas. Agad namang nalipat ang atensiyon ng mga bata sa mga bunga ng bayabas na sinimulan niyang ilaglag. Nagkagulo ang mga ito sa pamumulot at tila nakalimutan na ang naging katatawanan.
Hiyang-hiya pa rin siya nang makababa na. Parang hindi siya makatingin nang diretso. Subalit wala naman nang bumanggit ng naging kahihiyan niya.
Pinagtulungan nilang isilid ang mga bayabas sa bayong. At naglakad na sila pabalik sa malaking bahay. Kung kanina ay nauuna siya, ngayon ay nasa hulihan na siya bitbit ang mga pinamitas.
Pinagmasdan niya ang apat habang naglalakad at hindi niya naiwasang ihambing ang sarili. Malinis ang mga ito at siya ay madungis. Bago ang mga damit at siya ay luma. Halata kung sino ang nakaririwasa at kung sino ang mahirap. Kahit kasama siya ng mga ito, hindi pa rin mapasusubalian na hindi siya kauri.
May lungkot siyang naramdaman dahil doon. Kung hindi nga lang dahil kay Miguelito, hindi na siya sasama sa mga ito. Hindi niya maipaliwanag ang damdaming iyon, ang pagkagiliw kay Miguelito, na sa kabila ng kanyang hindi pagiging kumportable ay nagbibigay sa kanya ng kasiyahan at lakas ng loob.
Nakita niyang inakbayan ni Leandro si Miguelito at may ibinulong ito. Natawa si Miguelito. Hindi niya maintindihan kung bakit may nadama siyang panibugho.
Nang sapitin nila ang malaking bahay, nagpahingalay muna ang mga bata sa balkonahe. Kaagad naman siyang nagtungo sa likod-bahay upang hugasan sa poso ang mga bayabas bago isilbi.
Nakayuko siya at abala sa ginagawa nang may lumapit sa kanya.
“Alberto.”
Nag-angat siya ng mukha.
Nakita niyang nakatayo sa harap niya si Miguelito. May inaabot sa kanya.
“Ano yan?” ang tanong niya.
“Brief,” ang sagot. “Sa’yo na.”
Natigilan siya.
“Hindi ka na bata. Dapat nagbi-brief ka na.”
Hindi siya nakahuma.
“Malaki pa naman ‘yang iyo.”
(Itutuloy)
Part 4
Subscribe to:
Posts (Atom)